Các sản phẩm chứng khoán phái sinh | Lợi ích & rủi ro khi đầu tư

Thứ Hai, 30/05/2022, 11:23, (GMT+7)

Những năm gần đây, các sản phẩm phái sinh và chứng khoán phái sinh trở nên khá phổ biến tại Việt Nam. Đã có không ít nhà đầu tư thử trải nghiệm và thành công nhờ công cụ tài chính này. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu rõ về giá trị và lợi ích của chứng khoán phái sinh. Để tìm hiểu về sản phẩm phái sinh cũng như chứng khoán phái sinh, hãy cùng DCV Invest theo dõi bài viết dưới đây.

Kiến thức về sản phẩm và chứng khoán phái sinh

Kiến thức cơ bản về sản phẩm phái sinh

Sản phẩm phái sinh là khái niệm không quá xa lạ với các nhà đầu tư phái sinh trên thế giới. Tuy nhiên ở Việt Nam số lượng nhà đầu tư biết đến công cụ tài chính này không quá nhiều. Dưới đây là những kiến thức cơ bản về sản phẩm phái sinh.

Sản phẩm phái sinh là gì?

Sản phẩm phái sinh được định nghĩa như một công cụ tài chính. Những sản phẩm này không có giá trị xác định mà phụ thuộc vào giá trị của một tài sản khác (được gọi là tài sản cơ sở). Sản phẩm phái sinh đầu tiên được ra mắt tại thị trường Việt Nam là hợp đồng tương lai. Trong đó người mua và người bán sẽ thỏa thuận giao hàng tại 1 thời điểm xác định trong tương lai.

Các sản phẩm phái sinh đầu tiên tại thị trường Việt Nam

Tại nhiều quốc gia trên thế giới, hợp đồng quyền chọn và hợp đồng tương lai là các sản phẩm phái sinh được biết đến nhiều nhất. Tuy nhiên ở giai đoạn ban đầu việc tiếp cận hợp đồng quyền chọn tương đối khó khăn. Ngược lại hợp đồng tương lai sở hữu nhiều nét tương đồng với cổ phiếu và dễ tiếp cận để đầu tư hơn. Chính vì lý do này hợp đồng tương lai là sản phẩm phái sinh đầu tiên tại thị trường Việt Nam.

Chứng khoán phái sinh là gì?

Sản phẩm phái sinh và chứng khoán phái sinh là hai khái niệm rất dễ dẫn đến sự nhầm lẫn. Hai công cụ tài chính này có khá nhiều điểm tương đồng về cách thức đầu tư. Tuy nhiên dựa vào đặc điểm cụ thể chúng ta vẫn có thể phân biệt như sau: 

Về thời gian giao dịch

Sản phẩm phái sinh có thời gian giao dịch linh hoạt phụ thuộc vào thỏa thuận giữa người bán và người mua. Thời gian này hoàn toàn do hai bên chủ động quyết định.

Chứng khoán phái sinh có thời gian giao dịch phái sinh cố định theo quy luật của sàn giao dịch. Cụ thể thời gian giao dịch là từ 08h45 đến 11h30 hoặc từ 13h00 đến 14h45.

Về phương thức giao dịch

Sản phẩm phái sinh giao dịch dựa trên thỏa thuận, hợp đồng giữa người bán và người mua. 

Chứng khoán phái sinh giao dịch dựa trên thao tác là khớp lệnh và thỏa thuận.

Về thời hạn sở hữu

Thời hạn sở hữu của sản phẩm chứng khoán phái sinh được quy định bởi thỏa thuận trong hợp đồng giữa người bán và người mua. Thời hạn này được hai bên xác định ở 1 thời điểm cụ thể nào đó trong tương lai.

Thời hạn sở hữu của chứng khoán phái sinh kéo dài đến hết ngày đáo hạn.

Về khối lượng giao dịch

Sản phẩm phái sinh có khối lượng giao dịch tối thiểu là 1 và giao dịch tối đa là không giới hạn. 

Chứng khoán phái sinh có khối lượng giao dịch tối thiểu cũng là 1 nhưng giao dịch tối đa được quy định là 500 hợp đồng/ lệnh. 

Sản phẩm phái sinh và chứng khoán phái sinh có nhiều điểm khác biệt

Các sản phẩm chứng khoán phái sinh

Chứng khoán phái sinh hay còn được viết tắt là CKPS. Đây được xem như một công cụ tài chính mà ở đó giá trị của chúng phụ thuộc vào 1 hoặc nhiều loại tài sản khác (tài sản cơ sở). Hiện nay người ta chia chứng khoán phái sinh thành 4 loại chính bao gồm:

Hợp đồng kỳ hạn

Hợp đồng kỳ hạn ( hay HĐKH) là một dạng thỏa thuận pháp lý giữa bên mua và bên bán. Hai bên tham gia sẽ trao đổi một sản phẩm ở thời điểm xác định trong tương lai với mức giá cụ thể. Mức giá này được tính ở thời điểm hai bên thực hiện giao dịch.

Hợp đồng tương lai

Hợp đồng Tương lai (hay HDTL) nói chính xác là một dạng hợp đồng có kỳ hạn. Hợp đồng này đã được chuẩn hóa, niêm yết cũng như tiến hành giao dịch. Những giao dịch này được thực hiện tại Sở Giao dịch chứng khoán (thị trường tập trung).

Hợp đồng quyền chọn

Hợp đồng quyền chọn ( hay HĐQC) là một hình thức thỏa thuận pháp lý. Trong hợp đồng sẽ có một bên nắm quyền yêu cầu thực hiện và một bên còn lại có nghĩa vụ thực hiện. Hoạt động cần thực hiện ở đây là mua hoặc bán một lượng tại sàn theo mức giá quy định. Mức giá này đã được xác định tại hợp đồng ở thời điểm xác định trong tương lai hoặc trong khoảng thời gian cụ thể.

Hợp đồng hoán đổi

Hợp đồng Hoán đổi (hay HĐHĐ) cũng là một thỏa thuận pháp lý. Điểm khác biệt là trong đó có bản cam kết với một bên là đại diện cho công cụ tài chính, một bên là thời gian xác định.

Các sản phẩm chứng khoán phái sinh

Lợi ích của việc tham gia chứng khoán phái sinh

Khi tham gia chứng khoán phái sinh, các nhà đầu tư có thể nhận được rất nhiều những lợi ích cụ thể như:

Về công cụ đầu tư

Chứng khoán phái sinh cung cấp cho khách hàng công cụ đề phòng rủi ro. Tức là khách hàng được quyền nắm giữ đồng thời tài sản cơ sở cũng như chứng khoán phái sinh nhằm trung hòa biến động giá. Đây cũng là công cụ để nhà đầu tư đầu cơ, đặt cược xem chiều biến động lên xuống của tài sản cơ sở ra sao. Cuối cùng nhà đầu tư có thể tận dụng chênh lệch giá (được định giá sai) để kiếm lợi nhuận.

>> Tham khảo ngay: Bảng giá hàng hóa phái sinh

Về cách thức giao dịch

Cách thức giao dịch của chứng khoán phái sinh không khác quá nhiều so với đầu tư cổ phiếu. Tuy nhiên sản phẩm đầu tư linh hoạt hơn và các nhà đầu tư cũng sẽ được trải nghiệm nhiều tính năng ví dụ như bán khống.

Về tài chính

Chứng khoán phái sinh cho phép những nhà đầu tư được sử dụng nguồn vốn của mình một cách hiệu quả. Chỉ cần ký quỹ một phần tài sản là nhà đầu tư có thể thực hiện giao dịch có giá trị lớn hơn từ 7 – 10 lần so với giá trị đã ký quỹ. Ngoài ra các công cụ chuẩn hóa và cơ chế thanh toán sẽ giúp nhà đầu tư hạn chế các rủi ro về tài chính.

Tham gia chứng khoán phái sinh đem lại lợi nhuận hấp dẫn

Trên đây là một vài chia sẻ của DCV Invest về sản phẩm phái sinh và chứng khoán phái sinh. Hy vọng các nhà đầu tư sẽ cảm thấy hứng thú và thử trải nghiệm hình thức này. Nếu quý đầu tư chưa có kinh nghiệm, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ. Chúng tôi cam kết sẽ giúp quý đầu tư thành công với những giao dịch chất lượng nhất.