Chiến tranh Nga – Ukraine và sức ảnh hưởng đến toàn cầu?
Thứ Ba, 22/02/2022, 11:54, (GMT+7)
Một cuộc xâm lược tiềm năng vào Ukraine của nước láng giềng Nga đã ảnh hưởng không nhỏ đến nhiều thị trường trên toàn cầu. Dưới đây là năm biểu đồ có thể cảm nhận được sự leo thang căng thẳng tiềm năng trên các thị trường toàn cầu:
- NƠI TRÚ ẨN AN TOÀN
Đứng trước một sự kiện rủi ro lớn, phản xạ thường thấy từ các nhà đầu tư, là đổ xô trở đi mua trái phiếu, thường được coi là kênh tài sản an toàn nhất. Lần này cũng không ngoại lệ, ngay cả khi một cuộc xâm lược của Nga vào Ukraine, có nguy cơ thổi phồng thêm giá dầu – kéo theo lạm phát.
Lạm phát ở mức cao nhất trong nhiều thập kỷ và lãi suất sắp tăng đã tạo ra một khởi đầu hỗn loạn trong năm cho thị trường trái phiếu, với lãi suất 10 năm của kho bạc Mỹ, vẫn chỉ dao động gần mức 2% và lợi suất 10 năm của Đức vượt trên mức 0% lần đầu tiên kể từ năm 2019. Tuy nhiên, một cuộc xung đột nga-Ukraine hoàn toàn có thể thay đổi điều đó.
Trên thị trường ngoại hối, tỷ giá euro/Thụy Sĩ được coi là chỉ số lớn nhất về mức độ rủi ro địa chính trị trong khu vực đồng euro. Vì đồng tiền Thụy Sĩ từ lâu đã được các nhà đầu tư xem là nơi trú ẩn an toàn. Nó đạt mức mạnh nhất kể từ tháng 5 năm 2015 vào cuối tháng 1.
Vàng cũng được coi là nơi trú ẩn trong thời kỳ xung đột hoặc xung đột kinh tế, đang bám vào đỉnh cao nhất trong 13 tháng vừa qua.

- NGŨ CỐC VÀ LÚA MÌ
Bất kỳ sự gián đoạn nào đối với dòng chảy ngũ cốc ra khỏi khu vực Biển Đen có thể sẽ có tác động lớn đến giá cả và tiếp tục thúc đẩy lạm phát lương thực vào thời điểm khả năng chi trả là mối quan tâm lớn trên toàn cầu sau thiệt hại kinh tế do đại dịch COVID-19 gây ra.
Bốn nhà xuất khẩu lớn – Ukraine, Nga, Kazakhstan và Romania – vận chuyển ngũ cốc từ các cảng ở Biển Đen có thể phải đối mặt với sự gián đoạn từ bất kỳ hành động quân sự hoặc lệnh trừng phạt nào. Ukraine dự kiến sẽ là nước xuất khẩu ngô lớn thứ ba thế giới trong mùa 2021/22 và xuất khẩu lúa mì lớn thứ tư, theo dữ liệu của Hội đồng Ngũ cốc Quốc tế. Nga là nước xuất khẩu lúa mì hàng đầu thế giới.

- KHÍ TỰ NHIÊN & DẦU
Thị trường năng lượng có thể sẽ bị ảnh hưởng nếu căng thẳng biến thành xung đột. Châu Âu phụ thuộc vào Nga với khoảng 35% lượng khí đốt tự nhiên được cung cấp, chủ yếu đi qua các đường ống xuyên Qua Belarus và Ba Lan đến Đức, Nord Stream 1 đi trực tiếp đến Đức và các đường ống khác thông qua Ukraine.
Năm 2020, khối lượng khí đốt từ Nga sang châu Âu đã giảm sau khi các lệnh phong tỏa đã kìm hãm nhu cầu. Vào năm ngoái, Nguồn cung không phục hồi hoàn toàn dù tiêu thụ tăng mạnh, giúp giá lên mức cao kỷ lục.
Đức cho biết họ có thể dừng đường ống dẫn khí Nord Stream 2 mới từ Nga, một trong số các biện pháp trừng phạt có thể xảy ra nếu Nga xâm lược Ukraine. Đường ống này dự kiến sẽ tăng nhập khẩu khí đốt vào châu Âu nhưng cũng nhấn mạnh sự phụ thuộc năng lượng vào Moscow.
Các nhà phân tích dự đoán, xuất khẩu khí đốt tự nhiên từ Nga sang Tây Âu sẽ giảm đáng kể thông qua cả Ukraine và Belarus trong trường hợp bị trừng phạt, họ nói rằng giá khí đốt có thể lập lại mức quý 4 như năm ngoái.
Thị trường dầu mỏ cũng có thể bị ảnh hưởng thông qua việc nguồn cung bị hạn chế hoặc gián đoạn. Ukraine chuyển dầu của Nga sang Slovakia, Hungary và Cộng hòa Séc. Việc Ukraine vận chuyển dầu thô của Nga để xuất khẩu sang khối này là 11,9 triệu tấn vào năm 2021, giảm từ 12,3 triệu tấn vào năm 2020,
Theo S&P Global Platts cho biết: “căng thẳng có nguy cơ “tăng vọt” giá dầu và Nếu việc tăng giá dầu lên 150 USD/thùng sẽ làm giảm tăng trưởng GDP toàn cầu xuống chỉ còn 0,9% trong nửa đầu năm nay, trong khi lạm phát tăng hơn gấp đôi lên mức 7,2%.

- TIẾP XÚC VỚI CÔNG TY
Các công ty niêm yết của phương Tây cũng có thể chịu hậu quả từ cuộc xâm lược của Nga, mặc dù đối với các công ty năng lượng, bất kỳ cú đánh nào vào doanh thu hoặc lợi nhuận có thể được bù đắp phần nào bởi một bước nhảy vọt giá dầu tiềm năng.
Hãng dầu BP – Anh sở hữu 19,75% cổ phần của Rosneft, chiếm 1/3 sản lượng và cũng có một số liên doanh với nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga.
Hãng Shell nắm giữ 27,5% cổ phần trong nhà máy LNG đầu tiên của Nga – Sakhalin 2, chiếm 1/3 tổng xuất khẩu LNG của nước này, đồng thời có một số liên doanh với tập đoàn năng lượng nhà nước Khổng lồ Gazprom.
Công ty năng lượng Exxon (XOM) của Mỹ, hoạt động thông qua một công ty con, thuộc dự án dầu khí Sakhalin-1. Trong đó, một công ty quốc doanh của Ấn Độ – Oil and Natural Gas Corp (ONGC). NS) cũng nắm giữ cổ phần.
Công ty Equinor của Na Uy (EQNR. HCM) cũng đang hoạt động tại Nga.
Trong lĩnh vực tài chính, rủi ro tập trung ở châu Âu. Ngân hàng Quốc tế Raiffeisen của Áo (RBIV.VI) đã thu được 39% lợi nhuận ròng ước tính vào năm ngoái từ công ty con của Nga, OTP và UniCredit (CRDI.MI) thuộc Hungary khoảng 7%.
Trong khi Societe Generale (SOGN). PA) đã tạo ra 6% lợi nhuận ròng của tập đoàn thông qua các hoạt động bán lẻ của Rosbank. Công ty tài chính Hà Lan ING (INGA.AS) cũng có dấu ấn ở Nga mặc dù chỉ chiếm chưa đến 1% lợi nhuận ròng, theo tính toán của JPMorgan.

Nhìn vào khoản vay tiếp xúc với Nga, các ngân hàng Pháp và Áo có tỷ lệ lớn nhất trong số các chủ nợ phương Tây lần lượt là 24,2 tỷ USD và 17,2 tỷ USD. Tiếp theo là các chủ nợ của Mỹ ở mức 16 tỷ USD, Nhật Bản ở mức 9,6 tỷ USD và các ngân hàng Đức ở mức 8,8 tỷ USD (dữ liệu từ Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) cho thấy).
Các lĩnh vực khác cũng khó tránh rủi ro: Renault (RENA. PA) tạo ra 8% EBIT của họ ở Nga. Với 93 cửa hàng của Metro AG của Đức (B4B.DE) của Nga chỉ tạo ra dưới 10% doanh thu và góp 17% lợi nhuận của họ. Trong khi nhà sản xuất bia Đan Mạch Carlsberg (CARLb.CO) sở hữu Baltika, nhà sản xuất bia lớn nhất của Nga với thị phần gần 40%.
- TRÁI PHIẾU VÀ TIỀN TỆ ĐÔ LA KHU VỰC
Tài sản của Nga và Ukraine sẽ đi đầu trong việc hứng chịu thiệt hại nếu chiến tranh quân sự nổ ra.
Trái phiếu đô la của cả hai nước đã hoạt động kém hiệu quả trong những tháng gần đây, khi các nhà đầu tư tránh rủi ro trong bối cảnh căng thẳng leo thang giữa Washington và các đồng minh và Moscow.
Thị trường trái phiếu cố định của Ukraine chủ yếu là từ các khoản chuyển đổi rút lui của các nhà đầu tư thị trường mới nổi, trong khi vị thế tổng thể của Nga trên thị trường vốn đã bị thu hẹp trong những năm gần đây trong bối cảnh các lệnh trừng phạt và căng thẳng địa chính trị, phần nào làm giảm bớt bất kỳ mối đe dọa lây lan nào qua các kênh đó.
Tuy nhiên, các đồng tiền của Ukraine và Nga cũng bị ảnh hưởng, với đồng hryvnia là đồng tiền thị trường mới nổi hoạt động tồi tệ nhất từ đầu năm đến nay và đồng rúp ở vị trí thứ năm.

Tình hình Ukraine-Nga cho thấy “những bất ổn đáng kể” đối với thị trường ngoại tệ, Chris Turner, người đứng đầu thị trường toàn cầu tại ING cho biết. “Các sự kiện vào cuối năm 2014 nhắc nhở chúng ta về khoảng cách thanh khoản và tích trữ đô la Mỹ dẫn đến sự sụt giảm đáng kể của đồng rúp vào thời điểm đó”, Turner nói.
Ban nội dung DCV
(Bài viết được dịch từ: https://www.reuters.com/markets/europe/how-russia-ukraine-conflict-might-hit-global-markets-2022-02-19/)